تا امروز بیش از 700 زبان برنامه نویسی مختلف ابداع و استفاده شده است؛ به همین دلیل انتخاب بهترین زبان برنامه نویسی کار دشواری می‌باشد و عوامل مختلفی در آن تاثیر دارند. در این پست ابتدا این عوامل را بررسی و سپس بر اساس آن به معرفی پردرآمدترین زبان‌های برنامه نویسی می‌پردازیم.

چه عواملی در انتخاب بهترین زبان برنامه نویسی تأثیر می‌گذارد؟

سه عامل مهم و تاثیرگذار در انتخاب بهترین زبان برنامه نویسی به این شرح است:

1. کاربرد و زمینه‌ی استفاده: برای کدنویسی باید به این نکته توجه کنید که آن را برای چه پلتفرمی می‌نویسید؟ اندروید، ios، ویندوز و …
2. میزان محبوبیت پلتفرم: این روزها میزان محبوبیت برنامه‌های تحت وب بسیار بیشتر شده است پس توجه به این نکته نیز برای انتخاب بهترین زبان لازم است.
3. میزان محبوبیت زبان: هنگام انتخاب یک زبان برای یادگیری و استفاده باید این نکته را در نظر بگیرید که آن زبان، زبانِ منتخبِ چند درصد از برنامه نویسان یا کارفرماها می‌باشد و آیا پس از یادگیری و حرفه‌ای شدن هم‌چنان در بازار کار خواهان دارد یا خیر.
4. سادگی و سهولت در یادگیری: ممکن است زبانی بسیار قدرتمند اما یادگیری آن پروسه‌ی سخت و زمانبری باشد. این موضوع موجب می‌شود شما برای تکمیل یک پروژه از افراد متخصص کمک بگیرید که از نظر هزینه احتمالا کاری مقرون به صرفه نیست.

پردرآمدترین زبان‌های برنامه نویسی کدام‌اند؟

نمودار زیر تعداد درخواست کارفرمایان برای زبان‌های برنامه نویسی محبوب از سال 2017 تا 2022 را در Indeed نمایش می‌دهد. با توجه به این نمودار به خوبی درمی‌یابیم که تقاضا برای برنامه نویسان مسلط به زبان‌های جاوا Java و پایتون Python رشد چشم‌گیری داشته و زبان‌های Pery و PHP نسبتاً کمتر شده است. علیرغم اینکه Pery و PHP در سال 2021 بسیار مورد استفاده قرار می‌گرفتند اما هیچ کدام از این دو زبان به فهرست 10 زبان برتر سال 2022 راه نیافته‌اند.

نکته‌ی برجسته‌ی این فهرست این است که در مجموع تقاضا برای اکثر زبان‌ها افزایش داشته است. پاندمی کووید-19 در دو سال اخیر تقریبا همه چیز را تحت تاثیر قرار داد از جمله تقاضای همکاری با برنامه نویس‌های زبان‌های مختلف. همانطور که در نمودار بالا می‌بینید، تقاضا برای هر زبان از سال 2020 تا 2021 به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. پایتون تنها زبان برنامه نویسی محبوبی بود که تنها شاهد کاهش کوچکی از حدود 74000 شغل به 70500 شغل بود. اما در سال 2022 داستان کاملاً متفاوت است. سه زبانِ برترِ پایتون، جاوا و جاوا اسکریپت همگی بیش از 50000 فرصت شغلی دارند؛ به ویژه جاوا جهش بزرگی را شاهد بود و تبدیل به اولین زبان برنامه نویسی با بیش از 80000 فرصت شغلی در Indeed شد.

کارفرماها به دنبال چه زبان‌های برنامه نویسی هستند؟

10 زبان برنامه نویسی برتر سال 2022-1401

در نمودار بالا لیستی از 10 زبان برنامه نویسی که بیشترین تعداد تقاضا از جانب کارفرمایان را داشته، مشاهده می‌کنید. جاوا، پایتون، SQL و جاوا اسکریپت بیشترین تقاضا و Assembly و Ruby کمترین تعداد تقاضا را داشته‌اند اما توجه کنید که به هر حال بیش از 10 هزار پیشنهاد شغلی برای افرادی که بر این زبان‌ها تسلط دارند ارائه شده است.

1. Java
2. Python
3. SQL
4. Javascript
5. C++
6. C#
7. C
8. Go
9. Ruby
10. Assembly

در ادامه به بررسی ویژگی‌های 5 زبان برتر این لیست می‌پردازیم.

پایتون، زبان محبوب این روزها

با یک گشت‌وگذار کوتاه در میان هزاران وبسایت ایرانی و خارجی در‌می‌یابید که این روزها زبان پایتون Python بیش از هر زبان دیگری مورد استفاده قرار می‌گیرد. شواهد حاکی از آن است که پایتون در ایران طرفداران بیشتری نسبت به جاوا دارد. این زبان برنامه نویسی کاربردها و ویژگی‌هایی دارد که باعث می‌شود توسط برنامه نویسان و کارفرماهای زیادی انتخاب شود، یعنی روزبه‌روز بر میزان محبوبیت این زبان افزوده می‌شود، پس طبیعی است که در لیست پردرآمدترین زبان‌های برنامه نویسی قرار گیرد. برخی از این ویژگی‌ها و کاربردها را با هم بررسی می‌کنیم:

ویژگی‌های زبان پایتون

• مهم‌ترین ویژگی پایتون این است که یک زبان برنامه نویسی همه‌منظوره است و قابلیت برنامه نویسی برای پلتفرم‌های مختلف را دارد.
• پایتون یک زبان برنامه نویسی شیء گرا یا Object Oriented است نه رویه‌ای و پیچیدگی‌های برنامه نویسی رویه‌ای را ندارد.
• پایتون یک زبان برنامه نویسی رایگان و اصطلاحاً متن‌باز یا Open Source است.
• کتابخانه‌ها Library و فریم ورک‌های Frame Work متعددی در پایتون وجود دارد.
• پایتون قابلیت چسبندگی یا Glue language دارد و می‌توانید از آن در برنامه‌هایی که به زبان‌های دیگر نوشته شده‌اند استفاده کنید یا از کدهای زبان‌های دیگر در بین کدهای پایتون استفاده کنید.
• از آن‌جا که پایتون یک زبان برنامه نویسی سطح بالاست و به زبان انگلیسی شباهت زیادی دارد یادگیری آن آسان است و حتی کسانی که دانش برنامه نویسی ندارند به راحتی آن را یاد می‌گیرند.
• پایتون از رابط کاربری گرافیکی پشتیبانی می‌کند.
• تقریبا توسط 80 درصد برنامه نویسان سراسر دنیا استفاده می‌شود.
• شرکت‌های بزرگی مانند اینتل، اسپاتیفای، فیسبوک، نتفلیکس و… بر پایه‌ی پایتون فعالیت می‌کنند.

کاربردهای زبان پایتون

• زبان برنامه نویسی پایتون در زمینه‌ی هوش مصنوعی و علم داده کاربرد بسیاری دارد و برای محسبات علمی، تحلیل داده‌ها و یادگیری ماشین* استفاده می‌شود.
• برای توسعه‌ و برنامه نویسی تحت وب و هم‌چنین ایجاد وب‌ اپلیکیشن‌ها (Web Application) زبان پایتون با استفاده از فریم ورک‌های Django و Flask محبوبیت زیادی پیدا کرده است.
• علاوه بر زبان‌هایی مثل زبان‌های جاوا و کاتلین و Swift، از زبان پایتون هم برای برنامه نویسی اپلیکیشن‌های موبایل به کمک فریم ورک هایی مثل Kivy می‌توانید استفاده کنید.
• به دلیل قابلیت ساخت برنامه‌های کوچک در پایتون، هکرها می‌توانند کد ساخت ابزارهای مورد نیازشان را بنویسند و از پایتون در زمینه‌ی هک و تست نفوذ استفاده کنند.
• پایتون با استفاده از کتابخانه‌های Scarpy و NumPy در داده کاوی Data Mining کاربرد زیادی دارد. شرکت‌هایی مانند اینستاگرام یا گوگل با جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها و اطلاعات کاربران خود درآمد بالایی کسب می‌کنند.
• پایتون هم‌چنین قابلیت ساخت رابط گرافیکی کاربر با استفاده از کتابخانه‌هایی مثل کتابخانه‌های WxPython یا GTK+ و کتابخانه‌ی محبوب Tkinter را دارد. با نصب کتابخانه‌ی PyQt در لینوکس یا ویندوز نیز می‌توانید به صورت گرافیکی محیط مورد نظر خود را پیاده سازی کنید.

*یادگیری ماشین: یادگیری ماشین شاخه‌ای از علوم کامپیوتر است. وقتی یک ماشین با توجه به تجربه‌های قبلی خود عکس‌العملی نشان می‌دهد یا عملکردهای خود را بهبود می‌بخشد، یعنی این ماشین “یاد گرفته است”. دستیارهای صوتی مثل Cortana یا Siri نمونه‌هایی از یادگیری ماشین هستند.

جاوا، محبوب از اواسط دهه 90

زبان بعدی در فهرست پردرآمدترین زبان‌های برنامه نویسی جاوا Java است. جاوا زبان مادری اندروید محسوب می‌شود و از اوایل پیدایش آن یعنی اواسط دهه 90 میلادی جزو محبوب‌ترین زبان‌ها به شمار می‌رفته است. همچنین محبوب ترین پلتفرم محاسباتی موبایل در جهان است. هم‌اکنون بسیاری از بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان از جاوا برای ساخت اپلیکیشن‌های دسکتاپ و سیستم‌های تحت وب استفاده می‌کنند.

ویژگی‌های زبان جاوا

• جاوا یک زبان برنامه نویسی ایستا است، بنابراین نگهداری از آن سریع‌تر و آسان‌تر است و باگ‌ها (bugs) و خطاهای کمتری خواهد داشت.
• با نسخه‌های قدیمی‌تر زبان سازگاری دارد و به خوبی اجرا می‌شوند و هربار که نسخه‌ی جدیدی منتشر می‌شود نیازی به کدنویسی مجدد نیست.
• جاوا در حال حاضر یک زبان محبوب است و یک جامعه بزرگ در پشت آن وجود دارد که محبوبیت آن را در آینده تضمین می‌کند.
• یک زبان برنامه نویسی شیء گراست.
• جاوا زبان برنامه نویسی سطح بالا و رایگان است.
• به لطف ماشین مجازی JVM، قابل حمل است و روی پلتفرم‌های مختلفی اجرا می‌شود.
• دارای ابزارهای اپن سورس مفید؛
• دارای سطح امنیتی بسیار بالاتر نسبت به برنامه‌های مشابه در زبان‌های دیگر مثل C++؛
• مدیریت خودکار حافظه؛
• یادگیری آسان.

کاربردهای زبان جاوا

• به عنوان زبان مادری اندروید در برنامه نویسی موبایل و توسعه‌ی اپلیکیشن‌های اندروید کاربرد دارد؛
• توسعه‌ی عناصر GUI دسکتاپ با واسط‌های کاربری روان و واکنشی (responsive)؛
• سیستم‌های تعبیه شده یا Embedded systems؛
• اپلیکیشن‌های تحت وب؛
• سرورهای اپلیکیشن؛
• سرورهای وب؛
• ایجاد اپلیکیشن‌های سازمانی؛
• اپلیکیشن‌های علمی؛
• پردازش کلان داده (Big Data) برای کمک به شرکت‌ها به منظور بهبود عملیات و اتخاذ تصمیمات سریع و هوشمندانه؛
• ایجاد اپلیکیشن‌های تجاری.

SQL زبانی برای ارتباط با پایگاه داده

SQL یک زبان پرس‌وجوی ساخت یافته‌ی (Structured Query Language) استاندارد است. از این زبان برای دسترسی و دستکاری اطلاعات در پایگاه‌های داده استفاده می‌شود. زبان SQL با استفاده از برنامه‌ای مانند SQL Server دارای کاربردهای زیر است:

کاربردهای زبان SQL

• ایجاد دیتابیس DataBase جدید؛
• انجام پرس‌وجوها (Query) روی دیتابیس؛
• بازیابی داده‌ها از دیتابیس؛
• حذف داده‌ها از دیتابیس؛
• درج رکوردها در دیتابیس؛
• بروزرسانی رکوردها؛
• ایجاد جدول جدید؛
• ایجاد توابع ذخیره شده (stored procedures) در دیتابیس؛
• مشخص کردن سطح دسترسی (permissions) جداول (tables)، توابع (procedures)، نماها (views).

اگر جزو کسانی هستید که در پروژه های خود نیاز به استفاده از دیتابیس و  دستکاری اطلاعات دارید، در لیموناد با این لینک به پکیج‌های آموزشی SQL دسترسی خواهید داشت.

جاوا اسکریپت برای تمام مرورگرها

جاوا اسکریپت Java Script یک زبان برنامه‌نویسی تحت وب است و بارزترین ویژگی آن این است که توسط همه‌ی مرورگرها اجرا می‌شود. با این ویژگی شما اطمینان خاطر دارید که وب اپلیکیشنی که طراحی کرده‌اید توسط همه‌ی کاربران قابل استفاده است.

ویژگی‌های زبان جاوا اسکریپت

• هم برای برنامه نویسی فرانت اند front end و هم بک اند back end قابل استفاده است؛
• برنامه نویسی و توسعه‌ی اپلیکیشن‌ها توسط جاوا اسکریپت راحت‌تر است و می‌توان به وسیله‌ی آن اپلیکیشن‌هایی طراحی کرد که در هر یک از گوشی‌های هوشمند با سیستم عامل‌های ios، اندروید و بلک بری اجرا شوند؛
• قابلیت اسکریپت نویسی؛
• داینامیک، شی گرا، سبک و قابل تفسیر؛
• یک زبان برنامه نویسی متن باز است؛
• پشتیبانی از برنامه‌های خارجی مانند فایل‌های PDF، ویجت‌های در حال اجرا، برنامه‌های فلش و غیره

کاربردهای زبان جاوا اسکریپت

• با استفاده از بسته‌ی نرم‌افزاری Node.js و ماژول‌های آن می‌توانید اپلیکیشن‌های بسیار پر سرعت در سمت سرور طراحی کنید؛
• انجام محاسبات ریاضی با استفاده از کتابخانه‌های استاندارد ریاضی؛
• پیاده سازی بلاک چین؛
• ایجاد صفحات داینامیک با جلوه‌های ویژه مانند roll over، roll out؛
  برای مشاهده‌ی یک نمونه سایت داینامیک روی craftedbygc.com کلیک کنید.
• اعتبار سنجی صفحات وب؛
• ایجاد و نمایش تاریخ و ساعت در سایت.

++C زبان برنامه‌های تحت ویندوز

زبان ++C برگرفته از زبان مادری تمام برنامه‌ها یعنی زبان C می‌باشد. مبنای ساختاری زبان ++C کلاس‌ها هستند به همین دلیل نسخه‌های ابتدایی آن با عنوان C With Classes به معنی اضافه شدن Classها به C شناخته می‌شد. برخی ویژگی‌ها و کاربردهای ++C عبارت‌اند از:

ویژگی‌های زبان ++C

• ++C یک زبان برنامه نویسی Object Oriented یا شیء گرا است؛
• قابلیت استفاده مجدد از کد یا Reusable Code؛
• وجود توابع مجازی یا Virtual Function؛
• قابلیت چندوجهی یا Polymorphism؛
• قابلیت پیاده سازی فرآیند ارث بری یا Inheritance؛

کاربردهای زبان ++C

• ساخت نرم‌افزارهای انیمیشن‌سازی و دیگر نرم‌افزارها؛
• ساخت و توسعه‌ی اپلیکیشن‌های موبایل؛
• کدنویسی پردازش تصویر، جلوه‌های ویژه و مدل‌سازی؛
• توسعه بازی‌های مختلف با پشتیبانی از شبکه‌ی بازی‌های چندنفره و توسعه‌ی موتورهای بازی؛
• برنامه‌نویسی تحت وب و توسعه‌ی مرورگرها، مانند گوگل کروم و مرورگر موزیلا فایرفاکس؛
• توسعه‌ی نرم‌افزار پایگاه داده؛
• توسعه‌ی سیستم عامل‌ها؛
• اکثر کامپایلرها به زبان ++C نوشته شده‌اند؛
• کاربردهای پزشکی و مهندسی، مانند دستگاه‌های اسکن MRI.

یک نمونه بازی ساده با زبان ++C

+آموزش رایگان برنامه نویسی ++C

+فیلم آموزش برنامه نویسی سی پلاس C++

سخن آخر

با توجه به گزارش‌ها، ویژگی‌ها و کاربردهای زبان‌هایی که نام بردیم حتما متوجه شده‌اید که با فراگرفتن یکی از پردرآمدترین زبان‌های برنامه نویسی در زمینه‌های مختلف می‌توانید مشغول به کار شوید و درآمد کسب کنید. برای انتخاب زبان مناسب خودتان ابتدا باید بررسی کنید که در کدام زمینه می‌خواهید فعالیت کنید. اما اگر هنوز هم در انتخاب آن تردید دارید پیشنهاد می‌کنیم مقاله‌ی “کدام زبان برنامه نویسی برای شروع بهتر است؟” را مطالعه کنید.