مایا، تری دی مکس و بلندر هرسه نرم‌افزار‌های فوق العاده کاربردی در حوزه طراحی سه بعدی هستند. بسیاری از کمپانی های فیلم‌سازی، انیمیشن‌سازی و همچنین طراحان دکوراسیون بسته به نوع فعالیتی که دارند از این نرم‌افزار‌ها در مدل‌سازی‌های خود استفاده می‌کنند. اما سوال اساسی که وجود دارد این است که کدام نرم‌افزار عملکرد بهتری دارد؟ در این مقاله به معرفی هریک از این نرم‌افزار‌ها می‌پردازیم و در نهایت با مقایسه ویژگی‌های آن‌ها باهم، به شما در انتخاب بهترین نرم‌افزار طراحی سه بعدی کمک خواهیم‌کرد.

معرفی نرم‌افزار بلندر (Blender)

اولین نسخه بلندر 29 سال پیش یعنی سال 1994 توسط استودیوی انیمیشن سازی NeoGeo به دنیای دیجیتال معرفی شد. سپس در ادامه یک گرافیست، فیلم‌ساز و توسعه دهنده نرم‌افزاری به نام Ton Roosendaal این برنامه را به صورت رسمی و به عنوان اولین ورژن با دسترسی عموم در سال 1995 منتشر کرد. بلندر (Blender) یک نرم‌افزار قدرتمند طراحی سه بعدی است که به دلیل Modifier و ابزار‌های قدرتمندی که در آن به کار رفته‌است به یکی از مجبوب‌ترین و کاردبردی‌ترین نرم‌افزار‌های طراحی سه بعدی برای طراحان گرافیک و مهندسان تبدیل شده‌است.

از دیگر ویژگی‌های مهم بلندر رایگان بودن و کم حجم بودن این نرم‌افزار است. همچنین بلندر یک نرم افزار منبع باز است. بدین ترتیب کاربران می‌توانند به راحتی به کد‌ها و منابع برنامه دسترسی داشته باشند و آن را مطابق نیاز خود تغییر دهند.

معرفی نرم‌افزار مایا (Maya)

مایا یکی دیگر از ساخته‌های کمپانی بزرگ اتودسک است که در سال 1998 طراحی و به جمع دیگر رقبای خود در حوزه طراحی سه بعدی پیوست. از این نرم‌افزار در مدل سازی‌های سه بعدی، متحرک‌سازی و همچنین ساخت انیمیشن استفاده می‌شود. این نرم افزار، امکانات و ابزارهای گوناگونی را برای مدل‌سازی‌ها و طراحی‌های سه بعدی دارا می‌باشد. با استفاده از نرم‌افزار مایا و با بهره‌گیری از تکنولوژی نوربز موجود در این نرم‌افزار می‌توان انیمیشن‌های بسیار جذابی را تولید نمود.

با امکانات موجود در این نرم افزار می‌توان صحنه سازی‌ها و مدل‌سازی‌های سه بعدی برای ایجاد عناصر محیطی واقعی مانند درختان، شاخ و برگها و سنگها، و همچنین مکان‌های ارگانیک که در انتشار بازی‌ها نقش مهمی برعهده دارند را، به بهترین شکل ممکن به اجرا درآورد و بازی‌های رایانه‌ای بسیار جذابی را طراحی نمود. مایا هم همانند بلندر یک نرم افزار متن باز است که با استفاده از زبان‌های برنامه‌نویسی مختلفی مانند پایتون می‌توان آن را ارتقا داد.

 معرفی نرم‌افزار تری دی مکس (3D Max)

تری دی مکس معروف‌ترین و محبوب‌ترین عضو خانواده اتودسک در سال  1990 توسط گری یوست طراحی و در نهایت نسخه حرفه‌ای آن برای نخستین بار در سال 1996 تحت عنوان 3Ds Max (حرفs  مخفف studio می‌باشد) توسط شرکت Autodesk و برای سیستم عامل ویندوز منتشر شد. این نرم‌افزار یکی از قوی‌ترین برنامه‌های موجود در حوزه طراحی مدلینگ است که سال‌هاست توسط معماران و گرافیست‌های مطرح جهان، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در مقاله ” تری دی مکس چیست؟ | کاربرد و منابع یادگیری” به طور کامل به ساختار نرم‌افزار تری دی مکس و کاربردی‌های آن پرداخته شده‌است.

مقایسه تری دی مکس و بلندر

 اکنون که با نرم‌افزار‌های 3D Max و بلندر آشنا شدید لازم به ذکر است که این دو نرم‌افزار هر کدام به نوبه خود جزء بهترین‌ها در حوزه طراحی سه بعدی قرار دارند. اما به طبع هر کدام دارای مزایا و معایبی هستند که در ادامه آن‌ها را از 4 جهت مورد ارزیابی و بررسی قرار می‌دهیم:

مدل سازی (modeling)

به طور کلی نرم‌افزار‌های 3D Max و بلندر از نظر مدلینگ تقریبا در یک سطح قرار دارند. البته اسکیتینگ در بلندر از تری دی مکس بهتر عمل می‌کند، به طور مثال جسم‌های ارگانیک را می‌توان با کیفیت بسیار بهتری در بلندر طراحی نمود و همچنین در نسخه‌های جدید بلندر که level opera آپدیت شده‌است بازهم شاهد ارائه کیفیت بهتری در طراحی‌های بلندر هستیم. البته با وجود پلاگین‌های قدرتمند در تری دی مکس، این نرم افزار در زمینه طراحی‌های معماری بسیار با کیفیت‌تر عمل می‌کند.

جلوه های ویژه یا vfx

معمولا برای طراح صحنه جلوه‌های ویژه از 3D Max استفاده می‌شود. پلاگین‌های متنوع و قدرتمند و همچنین قابلیت Tyflow که در تری دی مکس به کار رفته‌است این نرم‌افزار را نسبت به بلندر متمایز می‌کند. تای فلو همانند قابلیت پارتیکل سیستم است با این تفاوت که کانسبت‌های ریزی همانند اسکیل و روتیشن و پوزیشن دارد که در طراحی جزئیات بسیار دقیق عمل می‌کند. در بلندر هم ما شاهد قابلیت‌های ویژه‌ای هستیم، همانند سافت‌بادی، ویژن‌بادی و کلوز سیمولیشن که برای طراحی لباس یا پرچم کاربرد دارد. به طور کلی با در نظر گرفتن پلاگین‌های مختلف، تری دی مکس در طراحی جلوه‌های ویژه نسبت به بلندر برتری دارد. اما این نکته را نیز باید در نظر داشت که بلندر هم درسطح خود از کیفیت بالایی برای طراحی این نوع صحنه‌ها بر‌خوردار است.

character animation

رندر خروجی کاراکتر‌های طراحی شده توسط بلندر، به دلیل ابزارهای قدرتمندی که در این نرم‌افزار وجود دارد بسیار رئال‎‌تر هستند. طراحی انیمیشن‌های دو بعدی از دیگر قابلیت‌های نرم‌افزار بلندر است که در تری دی مکس وجود ندارد. در بخش طراحی کاراکتر تری دی مکس هم مثل مایا عمل می‌کند و با در نظر گرفتن پلاگین‌های تری دی مکس می‌توان عملکرد 3D Max را هم رضایت‌بخش ارزیابی کرد.

render Engine

 Cycles X و Eevee دو موتور رندر بلندر و آرنولد موتور رندر تری دی مکس است که  Cycles X مثل آرنولد به صورت فیزیکی رندر می‌کند. موتور رندر Eevee بر سریع بودن رندرگیری تمرکز دارد. اما به طور کلی  Cycles X از دو موتور معرفی شده دیگر عملکرد بهتری دارد.

مقایسه مایا، تری دی مکس و بلندر

نرم‌افزار‌های بلندر و 3D Max تا حدودی یه یکدیگر شباهت دارند به همین جهت به طور مفصل به مقایسه آن‌ها از جهات مختلف پرداختیم. مایا هم همانند تری دی مکس و بلندر یکی از بهترین نرم‌افزار‌های حوزه طراحی سه بعدی است. اما معمولا از مایا در حوزه طراحی انیمیشن و از تری دی مکس در حوزه معماری و طراحی دکوراسیون استفاده می‌شود. همچنین با توجه به بررسی‌هایی که پیش‌تر به آن پرداختیم، بلندر هم در زمینه طراحی کاراکتر عملکرد بسیار قابل قبولی دارد. بنابراین برای بررسی نقاط ضعف و قوت یک نرم‌افزار در ابتدا باید مشخص کنیم که در کدام حوزه طراحی سه بعدی قصد داریم فعالیت کنیم؟

اما اگر دریک نگاه کلی به بررسی این سه نرم‌افزار بپردازیم باید گفت که بلندر یک نرم‌افزار رایگان و کم حجم است که برای نصب آن به سیستم عامل بسیار قوی احتیاج نیست. اما مایا و تری دی مکس نرم افزار‌های غیر رایگانی هستند که برای پردازش طرح‌های گرافیکی پیجیده آن‌ها به یک سیستم عامل قوی نیاز داریم. همچنین 3D Max فقط بر روی ویندوز قابل اجراست به همین دلیل ممکن است کمپانی‌های بزرگ فیلم یا انیمیشن‌سازی که از سیستم عامل مک استفاده می‌کنند کمتر به سراغ استفاده از این نرم‌افزار بروند.

یادگیری مایا نسبت به بلندر و تری دی مکس سخت‌تر است و در پروژه‌های پیچیده‌تر به کار می‌رود. همچنین با توجه به اینکه مایا و تری دی مکس ساخت یک شرکت هستند رابط کاربری مشابه یکدیگر دارند. بنابراین در صورت یادگیری مایا می‌توان در مدت زمان کمتری به تری دی مکس مسلط شد و بلعکس. بلندر در طراحی‌های فردی و پروژه‌های انفرادی عملکرد بهتری دارد اما مایا و 3D Max در پروژه کمپانی‌های بزرگ که صحنه‌ها و جلوه‌های ویژه پیچیده‌تری دارند کیفیت ایده‌آل‌تری را از خود نشان می‌دهند.

بالاخره برای شروع مایا، تری دی مکس یا بلندر؟!

در جواب این سوال باید گفت که به طور کلی هر کدام از این نرم‌افزار‌ها دارای نقاط ضعف و قوتی هستند. که بسته به حوزه‌ای می‌خواهید در آن فعالیت کنید، می‌توانید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید. به طور مثال در صورتی که قصد دارید در حوزه انیمیشن‌سازی فعالیت کنید در صورتی‌که اصول اولیه و مقدمات 3D مانند modeling، Texturing و Lighting را بیاموزید زیاد فرقی نمی‌کند که از کدام نرم‌افزار استفاده می‌کنید.

بعد از آموزش اصول اولیه می‌توان مدل طراحی شده را وارد محیط بازی یا انیمیشن نمود. بنابراین با هر برنامه‌ای که در درجه اول به حوزه کاریتان ارتباط بیشتری دارد و همچنین رابط کاربری و محیط آن را بیشتر می‌پسندین، شروع کنید. البته نوع سیستمی هم که قرار است برای طراحی انیمیشن از آن استفاده کنید قطعا در انتخاب نرم‌افزار تاثیر گذار است. زیرا همانطور که گفته شد مایا و تری دی مکس به پردازنده‌های قدرتمندی احتیاج دارند.

مقایسه بازار کار مایا، تری دی مکس و بلندر

تسلط به هر کدام از این نرم‌افزار‌ها قطعا در رزومه کاری بسیار موثر خواهد بود. اما به طور مثال در اکثر شرکت‌های معماری و مهندسی ایران تسلط به نرم‌افزار 3D Max یک امتیاز ویژه محسوب می‌شود. همچنین درشرکت‌های انیمیشن‌سازی نرم‌افزار مایا بیشتر مورد تایید است. بلندر نیز چه در ایران و چه در جهان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. برای کسب در آمد از این طریق می‌توانید خودتان به صورت فریلنسر و پروژه‌ای فعالیت داشته باشید یا در شرکت‌هایی که در فیلد‌های تخصصی خود به گرافیست نیازمند هستند، همکاری داشته باشید. همچنین تدریس در آموزشگاه‌های آزاد یا همکاری با سایت‌های آموزشی نظیر سایت لیموناد نیز یکی دیگر از روش‌های کسب درآمد از طریق کار با نرم‌افزار‌های طراحی سه بعدی می‌باشد. میزان درآمد هم بسته به میزان مهارت و تلاش شما و همچنین ظرافت و خلاقیت در طرح‌هایی که خلق می‌کنید، متغییر خواهد بود.

سخن آخر

در این مقاله سعی شد تا به طور دقیق به بررسی نرم‌افزار‌های مهم مایا، تری دی مکس و بلندر بپردازیم. همانطور که اشاره شد این سه نرم‌افزار هر کدام در نوع خود بهترین هستند. بنابراین این نرم‌افزار نیست که هنر را خلق می‌کند بلکه خلاقیت، پشتکار و ظرافت کار یک هنرمند است که یک اثر هنری ماندگار را خلق می‌کند.