با زبان سی شارپ توانایی برنامه نویسی برای محیط‌های مختلف از جمله ویندوز، وب، اپلیکیشن موبایل و… را خواهید داشت. در این پست قصد داریم نقشه یا مسیر راه برنامه نویسی سی شارپ برای دسکتاپ (تحت ویندوز) را برای شما روشن کنیم تا اگر می‌خواهید این زبان را یاد بگیرید چشم‌انداز واضحی از مسیر پیشِ رو و مراحلی که باید از آن عبور کنید، داشته باشید.

گام اول در مسیر راه برنامه نویسی سی شارپ!

در ابتدای مسیر لازم است بدانید برای اینکه یک برنامه نویس حرفه‌ای شوید باید ذهن برنامه نویسی داشته باشید و اینکه کدنویسی بلد باشید کافی نیست. کدنویسی صرفا به تسلط بر زبان و دستورات آن مربوط می‌شود اما برنامه نویسی یعنی توانایی حل مسئله و استفاده از کدها و دستورات زبان مورد نظر در محل مناسب. البته این به این معنی نیست که شما نمی‌توانید برنامه نویسی یاد بگیرید؛ بلکه با تمرین و تکرار باید برای رشد و تقویت ذهن خود در این زمینه تلاش کنید.

7 مرحله‌ی اصلی برای یادگیری زبان سی شارپ

حالا که برای تلاش و تمرین در مسیر یادگیری آماده‌اید می‌توانید وارد مراحل اصلی این مسیر شوید. برای یادگیری زبان برنامه نویسی سی شارپ باید 7 مرحله‌ی کلی را طی کنید. این 7 مرحله که در ادامه به طور کامل توضیح می‌دهیم شامل تمام مباحث ساده و حرفه‌ای برنامه نویسی سی شارپ برای دسکتاپ است و پس از آن توانایی ورود به بازار کار را خواهید داشت.

مرحله 1: یادگیری الگوریتم و فلوچارت در برنامه نویسی

الگوریتم (Algorithm) و فلوچارت (flowchart) از مباحث پایه در یادگیری هر زبان برنامه نویسی هستند که تاثیر بسزایی در پرورش ذهن برنامه نویسی و یادگیری حل مسئله دارند. با الگوریتم‌ها یاد می‌گیرید که چطور با چند مرحله‌ی کوچک و ساده مسائل را حل کنید و با یادگیری فلوچارت نیز مفاهیم شرط و حلقه و… را درک می‌کنید. از طریق لینک زیر در لیموناد به آموزش رایگان الگوریتم و فلوچارت به زبان ساده دسترسی داشته باشید:

آموزش الگوریتم و فلوچارت به زبان ساده – رایگان

مرحله 2: یادگیری دستورات، ابزارها و محیط برنامه‌نویسی سی شارپ

پس از اینکه با روش‌های حل مسئله و پیاده‌سازی الگوریتم‌ها و فلوچارت‌ها آشنا شدید و تسلط نسبی روی این مباحث پیدا کردید، به سراغ خودِ زبان سی شارپ بروید. در این مرحله به تدریج دستورات مورد استفاده در سی شارپ، نحوه‌ی تایپ دستورات، استفاده از ابزارهای مختلف و… را یاد می‌گیرید و با IDE* یا محیط برنامه نویسی (Integrated Development Enviroment) سی شارپ آشنا می‌شوید. تمام مباحثی که در این مرحله باید بیاموزید در لیست زیر قرار دارد:

• آشنایی با IDEهای مناسب برای برنامه نویسی سی شارپ و نحوه‌ی ایجاد پروژه
• یادگیری دستورات اولیه‌ی سی شارپ و سینتکس* کدنویسی
• آشنایی با انواع داده‌ها (رشته‌ای، صحیح، اعشاری و…)و حافظه‌ی تخصیص یافته به آن‌ها و تعریف متغیرها
• آشنایی با دستورات شرطی و حلقه‌های تکرار
• دستور سوئیچ کیس (switch case) و روش‌های استفاده از آن
• آشنایی با آرایه‌های سی شارپ و کار با آن‌ها
• کار با کنترل‌ها و کامپوننت‌ها (components)
• آشنایی با رویدادها، خواص کنترل‌ها و استفاده از آن‌ها
• روش‌های مدیریت خطا یا Debuging
• کار با فایل‌ها

 

IDE*: مخفف Integrated Development Enviroment به معنی محیط توسعه یکپارچه است. به کسی که کار برنامه نویسی انجام می‌دهد توسعه‌دهنده Developer و به محیطی که در آن کار برنامه نویسی انجام می‌دهد IDE می‌گویند.

سینتکس*: Syntax به معنی اشتباهات نوشتاری است.

مرحله 3: شروع ساخت برنامه دسکتاپ با فریم ورک

در این مرحله می‌توانید برنامه‌های ساده‌ای مثل برنامه‌ی نوت پد (notepad)، ماشین حساب ویندوز و برنامه‌های ساده‌ی مشابه را بنویسید. اکنون برای طراحی ظاهر و گرافیک برنامه مانند افزودن دکمه‌ها یا آیتم‌های دیگر باید از فریم ورک‌ها (Frame Work) استفاده کنید. windows form و wpf دو فریم ورک معروف توسعه‌یافته توسط شرکت مایکروسافت هستند که لیموناد به دلیل سادگی در استفاده، فریم ورک Windows Form را برای شروع به شما پیشنهاد می‌کند. این فریم ورک نسبت به WPF قدیمی‌تر است اما به دلیل استفاده‌ی بیشتر چندین‌بار تست شده و خطاهای آن را برطرف کرده‌اند. فریم ورک WPF نسبت به ویندوز فرم جدیدتر است و امکانات بیشتری در اختیار شما می‌گذارد اما استفاده از آن مهارت بیشتری می‌خواهد و پیچیده‌تر است.

اولین‌باری که برنامه‌ی یک ماشین حساب را نوشتم فراموش نمی‌کنم. حس خلق یک ابزار با استفاده از دانش و توانایی‌های ذهن پرورش یافته‌ی خودم در این مسیر بسیار لذت‌بخش بود. اما هنوز تا یک برنامه‌نویس حرفه‌ای فاصله‌ی زیادی داشتم و باید مسیر را ادامه می‌دادم. برنامه‌هایی مثل ماشین حساب، برنامه‌هایی هستند که نیاز به بانک اطلاعاتی ندارند و به صورت مستقل از بانک اطلاعاتی پاسخگوی نیاز کاربر هستند. اما اکثر نرم‌افزارها و برنامه‌های کاربردی و پروژه‌های بزرگ به ارتباط با یک بانک اطلاعاتی نیاز دارند.

مرحله 4: طراحی و مدیریت بانک اطلاعاتی با زبان sql

با توجه به نکاتی که در بالا گفتیم لازمه‌ی برنامه نویسی حرفه‌ای آشنایی با بانک اطلاعاتی (DataBase) است. شما به عنوان یک برنامه نویس باید یاد بگیرید یک بانک اطلاعاتی طراحی کنید که اطلاعات اولیه‌ی دریافتی از کاربران (نام و نام خانوادگی، سن، تحصیلات، آدرس ایمیل، شماره تلفن و…) را در آن ذخیره و در هنگام نیاز از این اطلاعات استفاده کنید. برای ذخیره و مدیریت اطلاعات به نرم‌افزارهای بانک اطلاعاتی نیاز دارید. تعدادی از محبوب‌ترین بانک‌های اطلاعاتی عبارتند از:

• sql server
• mysql
• oracle
• sqlite
• access

 

در مسیر راه برنامه نویسی سی شارپ یاد می‌گیرید که برای برقراری ارتباط میان برنامه و بانک اطلاعاتی نیاز است که به یک زبان مشترک در این بین مسلط باشید و آن زبان sql است. sql مخفف Structured Query Language و به معنی زبان پرس‌وجوی ساخت یافته، زبانی است که با آن می‌توانید با اکثر پایگاه‌های داده کار کنید و نباید آن را با نرم‌افزار sql server اشتباه بگیرید. از این زبان برای دستوراتی مانند بازیابی داده (select)، درج و حذف داده (insert و delete)، بروزرسانی (update) و… استفاده می‌شود.

استفاده از ORMها برای کار با بانک اطلاعاتی

احتمال می‌دهم فهمیدن اینکه باید در کنار سی شارپ یک زبان دیگر را هم برای ارتباط با بانک اطلاعاتی یاد بگیرید ذهن شما را مشغول کرده باشد. این احتمال را هم می‌دهم که در ذهنتان به این مسئله فکر کردید که کاش امکان برقراری این ارتباط از راه ساده‌تری وجود داشت. خوشبختانه ORMها به کمک برنامه‌نویس‌ها آمده‌اند تا این مشکل را حل کنند. ORM مخفف Object Relational Mapping و به عنوان جایگزینی برای زبان sql است. یادگیری زبان sql ممکن است کمی پیچیده باشد ولی با ORMها می‌توانید خیلی راحت‌تر این کار را انجام دهید. با ORM امکان برقراری ارتباط بین برنامه و بانک اطلاعاتی با همان زبانی که برنامه‌ی اصلی را نوشته‌اید فراهم می‌شود. LINQ و Entity Framework دو تکنولوژیِ عالیِ ORM برای کار با بانک‌های اطلاعاتی هستند.

* البته برای برنامه نویسی صحیح و حرفه‌ای به یک دانش کلی درباره‌ی زبان sql نیاز خواهید داشت.

مرحله 5: برنامه نویسی شیء گرا

فارغ از اینکه چه زبانی یاد می‌گیرید برنامه نویسی شیء‌گرا (object oriented) از استانداردهای برنامه نویسی است که باید به آن مسلط باشید. با استفاده از برنامه‌نویسی شیء‌گرا امکان تعریف کلاس‌ها و متدهای مختلف فراهم می‌شود که باعث سهولت در برنامه نویسی و صرفه‌جویی در زمان آن می‎‌شود. برای درک بهتر مفهوم برنامه نویسی شیءگرا توصیه می‌کنیم آموزش سی شارپ در لیموناد را مشاهده کنید.

مرحله 6: ابزارهای گزارش‌گیری

تقریبا در هر پروژه‌ای نیاز خواهید داشت تا یک گزارش از بخشی از آمار و اطلاعات برنامه تهیه کرده و به کاربر نمایش دهید. پس در این مرحله از مسیر راه برنامه نویسی سی شارپ باید به سراغ یادگیری و کار با ابزارهای گزارش‌گیری بروید. خوشبختانه در سی شارپ ابزارهای لازم برای گزارش‌گیری نیز وجود دارد که کار گزارش‌گیری را آسان کرده‌اند. موارد زیر از بهترین ابزارهای گزارش‌گیری هستند:

• استیمول سافت
• کریستال ریپورت
• fast reporter

البته کار با استیمول سافت بسیار راحت‌تر است و در ساخت انواع نمودارهای میله‌ای و دایره‌ای و… انعطاف‌پذیری بالایی دارد. Stimulsoft نیازی به نصب ندارد و یک برنامه‌ی سبک است در حالی که برای استفاده از Cristal Report باید آن را نصب کنید و یک برنامه‌ی نسبتا سنگین است.

مرحله 7: تهیه نسخه نصبی از پروژه نهایی

در مرحله‌ی آخر باید یاد بگیرید که یک خروجی یا نسخه‌ی نصبی از برنامه‌ای که نوشته‌اید تهیه کنید و برای تست و اجرا به کارفرما تحویل دهید. در حقیقت در این مرحله می‌توانید نتیجه‌ی نهایی پروژه را به نمایش بگذارید.

مدت زمان یادگیری زبان سی شارپ

اینکه یادگیری زبان سی شارپ چقدر طول می‌کشد به عوامل زیادی مثل مدت زمانی که در طول روز به یادگیری اختصاص می‌دهید، مقدار تمرینی که انجام می‌دهید، میزان دانش ریاضی، سن، ضریب هوشی، تسلط بر زبان انگلیسی و… بستگی دارد. اما اگر تمام این عوامل را در حد متوسط در نظر بگیریم و اگر روزانه 3 ساعت زمان برای یادگیری بگذارید، حدوداً دو الی سه ماه زمان لازم است تا به پایان مرحله دوم برسید و بتوانید برنامه‌های کوچکی مانند ماشین حساب بنویسید. اگر از قبل با زبان‌های برنامه نویسی دیگر مانند ویژوال بیسیک کار کرده باشید این زمان مسلماً کمتر خواهد شد.

 

برای حرفه‌ای‌تر شدن و یادگیری کار با بانک‌های اطلاعاتی و برای این‌که به مرور بتوانید وارد بازار کار شوید و پروژه‌های کاری انجام دهید به زمانی حدود شش ماه نیاز دارید. هرچند این مورد درباره‌ی همه‌ی افراد صدق نمی‌کند اما سعی کردیم از یک محدوده‌ی زمانی که برای اکثریت افراد برقرار است اطلاع داشته باشید.

یه خبر خوب!

اگر با برنامه نویسی آشنا نباشید احتمالاً با مطالعه‌ی این مقاله با کلمات و مفاهیم جدیدی روبه‌رو شده‌اید و فکر می‌کنید مسیر خیلی سختی پیش رو دارید. برای طی کردن این مسیر هیچ نگرانی نداشته باشید؛ شما با مشاهده‌ی آموزش‌هایی که در این مقاله معرفی کردیم می‌توانید این مسیر را طبق اصول طی کنید. هم‌چنین می‌توانید این صفحه را بوک مارک (Book Mark) کنید و در طول مسیر دوباره به این نقشه سر بزنید و ببینید تا کجا پیش رفته‌اید و چه مراحلی باقی مانده است.