کتیا چیست؟ درچه مواردی کاربرد دارد؟ برتری آن نسبت به سایر نرم‌افزار‌های مشابه در چیست؟ و همچنین معرفی بهترین ورژن کتیا، مواردی هستند که در این مقاله مورد بحث و بررسی قرار می‌دهیم. در صورتی‌که شما نیز به حوزه تکنولوژی و نرم‌‌افزار‌های قدرتمند طراحی‌های صنعتی علاقه‌مند هستید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

کتیا چیست؟

CATIA مخفف کلمه Computer Aided Three-dimensional Interactive Application به معنی برنامه تعاملی سه بعدی به کمک کامپیوتر می‌باشد. به طور کلی کتیا نرم‌افزارِ طراحی به کمک رایانه، مهندسی به کمک رایانه و ساخت به کمک رایانه است. این نرم‌افزار توسط شرکت داسو سیستمز تولید شده‌است. همچنین شرکت آی بی ام نیز در امور بازاریابی و فروش این نرم‌افزار با داسو سیستمز همکاری دارد. CATIA در سال ۱۹۷۷ توسط شرکت هواپیمایی فرانسوی «Avions Marcel Dassault»، که در آن زمان مشتری نرم‌افزار CADAM برای توسعه هواپیماهای جنگنده Mirage Dassault، توسعه یافت.

بعد‌ها در سال در سال ۲۰۱۴، Dassault Systèmes با راه اندازی 3DEXPERIENCE Platform R2014x و CATIA در ابر، یک نسخه ابر از نرم‌افزار خود را راه اندازی کرد و شرکت‌های بزرگی در جهان همانند بوئینگ، ایرباس، آئودی و… از جمله مشترکین نرم‌افزار کتیا به شمار می‌روند.

ویژگی‌ها و قابلیت‌های نرم‌افزار کتیا

در صنعت برای مدل‌سازی قطعات ساده تا پیچیده از ماوس گرفته تا بدنه خودرو و هواپیما از کتیا استفاده می‌شود. همچنین شرکت‌های هواپیماسازی همچون بوئینگ و شرکت‌های خودروسازی همچون فورد و نیسان نیز از این نرم‌افزار به‌طور گسترده‌ای استفاده می‌کنند. از جمله ویژگی‌هایی که این نرم‌افزار را نسبت به سایر نرم‌افزار‌های مشابه متمایز می‌کند، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

1. هوشمندی در به‌کارگیری دستورها بعد از اجرای هر دستور
2. مراحل ایجاد ترسیم به شکل نمودار درختی قابل مشاهده که می‌توان به هر مرحله مراجعه کرد و تغییرات مورد نظر را در آن بخش اعمال نمود.
3. نرم‌افزار کتیا توانایی ترسیم و تحلیل در اکثر گرایش‌های فنی مانند مکانیک، عمران، تأسیسات، برق صنعتی، الکترونیک، و… را دارد.
4. رابط گرافیکی بسیار قدرتمند و کاربر پسند (user-Friendly) بودن آن
5. نرم‌افزار کتیا را می توان از طریق رابط های برنامه نویسی (API) سفارشی کرد. 
6. امکان تخصیص ابعاد به قطعه بصورت پارامتریک
7. ویژگی ساخت مدل‌های مرکب از سطوح و حجم‌ها
8. نگهداری تاریخچه تغییرات ایجاد شده بر روی مدل که این ویژگی سبب می‌شود که در این نرم‌افزار بتوان عملیات را به قبل برگرداند یا عملیاتی را حذف یا بی‌اثر کرد.

کاربرد نرم‌افزار CATIA

در صنایع مختلف از نرم افزار کتیا به طور گسترده ای استفاده می شود. برخی از صنایعی که بیشترین استفاده را از نرم‌افزار CATIA دارند، عبارتند از:

• اتومبیل سازی
• تجهیزات دفاعی و صنعتی
• طراحی کارخانه
• کالاهای بسته بندی شده مصرف کننده
•  معماری و ساخت و ساز
• قدرت فرآوری و نفت و سایر خدمات
• بسته نرم افزاری مدیریت چرخه عمر محصولات 3D 
•  مدل سازی و طراحی سطوح و قطعات پیچیده 
• طراحی پروسه ماشینکاری و تولید و استخراج G-code برای دستگاه‌های تراشکاری cnc جهت ساخت قطعه
• تحلیل و طراحی مکانیزم‌ها،سیستم ها و تجهیزات هیدرولیکی، پنوماتیکی، الکتریکی و…
• طراحی قالب و مدل‌های ورق کاری
• شبیه‌سازی 

همچنین از این نرم افزار می‌توان برای پرینت سه‌بعدی قطعات هم استفاده کرد.چنانچه فایلی با فرمت STL ذخیره گردد نرم افزارهای مناسب پرینت سه بعدی مانند Simplify3D و یا Cura می توانند قطعه را پرینت کنند.

به طور کلی نرم‌افزار کتیا در این حوزه‌‌ها بیشترین کاربرد را دارد:

• مهندسی مکانیک
• مهندسی سیستم
• سیستم های الکتریکی
• سیستم های سیالات
• مهندسی هوا فضا

آشنایی مقدماتی با محیط نرم‌افزار کتیا

به دلیل پیشرفته بودن این نرم‌افزار شاید در ابتدا محیط کاربری کتیا پیچیده به نظر برسد اما در صورت یادگیری و تسلط به آن، مسیر دشواری را در پیش نخواهید داشت. به طور کلی محیط کاربری کتیا دارای پنج بخش است که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.

محیط‌های مدل‌سازی

این قسمت که در زیر مجموعه ماژول Mechanical Design قرار دارد برای مدل کردن قطعات توپر (Solid) و مجموعه مونتاژی و طراحی قالب و طراحی مدل‌های ورقکاری (Sheetmetal)، نقشه‌کشی صنعتی، تلرانس‌گذاری و … استفاده می‌شود.

مدل‌سازی سطوح

در این قسمت علاوه بر ساخت سطوح پیچیده قابلیت انجام مدلسازی روی ابر نقاط و فایلهای حاصل از اسکن سه بعدی را نیز وجود دارد.

محیط ماشینکاری

پس از ساخت مدل به کمک قابلیتهای محیط ماشینکاری می‌توان عملیات ماشینکاری مورد نیاز برای تهیه قطعه مدل شده از روی قطعه خام را تعریف کرد. همچنین هر مرحله از ماشینکاری را می‌توان به صورت متحرک (انیمیشن) مشاهده نمود.

محیط تحلیل المان محدود

به کمک قابلیتهای این محیط می‌توانید قطعات و مدل‌های مونتاژی ساخته شده در این نرم‌افزار را تحلیل کرده و مواردی مانند تغییرشکل، توزیع تنش و … را در آن‌ها بدست آورد.

طراحی و تحلیل مکانیزم‌ها

به کمک این قابلیت از نرم‌افزار Catia می‌توانید پس از تعریف اتصالات بین اجزای مختلف مکانیزم حرکت را مشاهده کرده و آن را تحلیل نمود.

بهترین ورژن نرم‌افزار کتیا

اخرین ورژنی که از کتیا منتشر شده‌ نسخه V6 است که در سال 2013 برای نخستین بار به بازار عرضه شد. در حال حاضر قدیمی‌ترین نسخه‌ی نرم‌افزار کتیا که همچنان فعال است نسخه V4 می‌باشد. در این بین نسخه V5 بیشتر از دیگر نسخه‌های کتیا مورد توجه قرار گرفت. البته نسخه V6 نیز از امکانات ویژه‌ای برخوردار است که کار را برای انتخاب میان این دو نسخه دشوار می‌کند.

در شرکت‌های بزرگ مدیریت حجم زیاد داده‌ها و امکان به اشتراک‌گذاری این داده‌ها یک چالش بزرگ به شمار می‌رود که در واقع تفاوت اصلی بین نسخه‌های V5 و V6، نحوه مدیریت همین داده‌ها است. در نسخه V5 قابلیت PLM (مدیریت چرخه عمر محصول) به کمک نرم‌افزارهای دیگری نظیر انوویا (ENOVIA) و اسمارتیم (SmarTeam) انجام می‌گیرد اما در نسخه کتیا V6 این قابلیت در خود نرم‌افزار وجود دارد. بنابراین با توجه به نوع فعالیت خود می‌توان یکی از این دو نسخه را برای شروع کار خود انتخاب کنید.

کتیا برای اندروید

یکی دیگر از دلایل محبوبیت نرم‌افزار کتیا قابلیت نصب آن بر روی سیتم عامل‌های اندروید است که به شما این امکان را می‌دهد که حتی با گوشی‌های موبایل نیز به طراحی‌های صنعتی بپردازید.

+دانلود کتیا V5 برای اندروید

سخن آخر

کتیا یکی از پرقدرت ترین نرم افزار‌ها در زمینه CAD و CAM می‌باشد که در این مقاله سعی تا تمام نکات مهم این نرم‌افزار پرکاربرد را بررسی کنیم. البته نرم‌افزار کتیا رقبای جدی در حوزه طراحی صنعتی در مقابل خود دارد که در مواردی انتخاب را برای کاربران دشوار می‌کند به طور مثال نرم‌افزار سالیدورک نیز یکی از پرکاربرد‌ترین نرم‌افزار‌های این حوزه می‌باشد.

به طور کلی در ایران بیشتر در زمینه طراحی قطعات مختلف، نقشه کشی، مهندسی معکوس، طراحی قالب، ماشین کاری و… از نرم‌افزار کتیا استفاده می‌شود. جالب است بدانید دو شرکت مطرح خودرو‌سازی در ایران یعنی سایپا و ایران خودرو نیز از این نرم افزار استفاده می‌کنند. انتخاب شما برای شروع طراحی صنعتی کدام نرم‌افزار است؟ نظر خود را با ما به اشتراک بگذارید.