یادگیری زبان‌های خارجی، برای افرادی که قصد مهاجرت دارند لازم است و در کل یادگیری زبان خارجی می‌تواند فرصت‌های زیادی را برای رشد شخصی و حرفه‌ای افراد به ارمغان آورد. به طوری که در اهداف اطرافیان‌مان، یادگیری یک زبان جدید به وفور به چشم می‌خورد. با این حال، یادگیری یک زبان جدید می‌تواند چالش برانگیز باشد، به خصوص اگر به منابع و روش‌های مناسب دسترسی نداشته باشید. در این مقاله علاوه بر معرفی انواع روش‌ها برای یادگیری زبان به معرفی یادگیری هیبریدی زبان می‌پردازیم.

پاندمی کرونا شروعی برای پاندمی آموزش آنلاین

با توجه به شیوع کرونا در سال‌ها اخیر، یادگیری آنلاین، آموزش مجازی و سیستم‌های یادگیری از راه دور بسیار محبوب شدند چرا که تنها راه ادامه آموزش در دوران پاندمی بودند. از آن پس، این آموزش‌های آنلاین و مجازی، جای خود را در زندگی افراد باز کردند و امروزه با وجود اینکه اجباری به آموزش مجازی نیست، بسیاری از موسسات برای راحتی زبان‌آموزان امکان آموزش مجازی را نیز ارائه می‌دهند. اما با توجه به تجربه‌ای که از آموزش مجازی مدارس در دوران پاندمی به یاد مانده، برای بسیاری سوال پیش می‌آید که “آیا واقعا آموزش مجازی موثر است؟“، “آیا می‌توان یک زبان خارجی را به طور آنلاین به خوبی یاد گرفت؟” و سوالاتی از این دست.

در این مقاله، ما مزایا و معایب روش های مختلف یادگیری زبان مانند آنلاین، حضوری و یادگیری ترکیبی (یادگیری هیبریدی زبان) را بررسی می کنیم و به شما کمک می کنیم بهترین گزینه را برای خود انتخاب کنید.

یادگیری آنلاین

یادگیری آنلاین نوعی آموزش است که از طریق اینترنت انجام می شود. می تواند همزمان باشد، به این معنی که آموزش و یادگیری در یک زمان اما در مکان های مختلف رخ دهد، یا غیرهمزمان، به این معنی که در زمان ها و مکان های مختلف رخ دهد (که به آموزش آفلاین معروف است). در آموزش‌های آنلاین و همزمان، ارتباطی دوطرفه بین معلم و شاگرد برقرار شده و دقیقا مانند کلاس درس حضوری، اگر سوالی برای زبان‌آموز پیش بیاید، می‌تواند در همان لحظه بپرسد. اما در کلاس‌های آفلاین، که معمولا به شکل ویدیو ضبط شده ارائه می‌شوند، ارتباط زنده میان استاد و شاگرد وجود ندارد.

یادگیری آنلاین شامل ابزارها و پلتفرم های مختلفی نیز می‌شود، مانند وب سایت‌ها، برنامه‌ها، ویدیوها، پادکست‌ها، کتاب های الکترونیکی و غیره. این ابزارها، راه ارتباطی بین زبان‌آموزان و اساتید هستند.

برخی از مزایای یادگیری آنلاین

در این بخش به معرفی مزایای اصلی یادگیری آنلاین می‌پردازیم:

انعطاف پذیر و امکان یادگیری در هر مکان

شما می توانید با سرعت مطلوب، برنامه‌ریزی و در مکان مطلوب خودتان بیاموزید، بدون اینکه نیاز باشد به مکان دیگری رفت و آمد کنید یا از یک برنامه زمانی ثابت پیروی کنید. همچنین می توانید از میان دوره ها و مواد آموزشی مختلفی، هر کدام که مناسب نیازها و علایق شما هستند، انتخاب کنید.

هزینه مناسب

یادگیری آنلاین می تواند ارزان‌تر از یادگیری حضوری باشد، زیرا شما نیازی به پرداخت هزینه های رفت و آمد، گاهی اقامت یا شهریه ندارید. و معمولا آموزش‌های غیرحضوری با هزینه‌های کمتر ارائه می‌شوند. همچنین می‌توانید به منابع رایگان یا کم هزینه آنلاین دسترسی پیدا کنید، مانند آموزش‌های ویدیویی رایگان لیموناد، آپارات، پادکست ها و وبلاگ ها. شایان ذکر است در یادگیری یک زبان جدید، منابع رایگان فراوانی در دسترس است و به راحتی می‌توان این منابع را یافت.

یادگیری خودمختار

یادگیری آنلاین می تواند استقلال، انگیزه و مسئولیت شما را به عنوان یک یادگیرنده افزایش دهد. باید بدانید افزایش مسئولیت همیشه خوب نیست! اگر فرد منظمی نیستید یا نیاز به کنترل خارجی برای انجام کارهایتان دارید، این موضوع ممکن است به شما آسیب بزند. اما اگر به این نکته دقت کافی داشته باشید، شما می توانید اهداف خود را تعیین کنید، پیشرفت خود را ردیابی کنید و در صورت نیاز بازخورد و پشتیبانی بگیرید. همچنین می توانید تجربه یادگیری خود را با انتخاب موضوعات، سطوح و قالب هایی که برای شما بهترین کاربرد را دارد، سفارشی (شخصی‌سازی) کنید.

برخی از معایب یادگیری آنلاین

بسته به مدل یادگیری هر فرد ممکن است آموزش آنلاین برای برخی از افراد مناسب نباشد، که در ادامه به معرفی برخی از معایب آموزش آنلاین می‌پردازیم:

عدم تعامل و بازخورد

یادگیری آنلاین می تواند منزوی و بی روح باشد، زیرا شما فرصت تعامل با سایر زبان‌آموزان یا مربیان را ندارید. و حتی اگر با آن‌ها خارج از تایم کلاس ارتباط داشته باشید، معمولا این ارتباط در فضای مجازی بوده که به هیچ وجه جای ارتباط حضوری را نمی‌گیرد. به طور کلی اگر به دنبال فضایی شاد و روحیه‌بخش هستید و ارتباط با دیگران برایتان مهم است، یادگیری آنلاین بهترین گزینه شما نیست. همچنین شما ممکن است از بازخورد فوری و سازنده‌ای که می‌تواند به شما کمک کند تا مهارت ها و اعتماد به نفس خود را بهبود بخشید، محروم شوید. به طور کلی، اگر به دنبال ارتباطات زیادی نیستید و یا فرصت شرکت در کلاس حضوری را ندارید و تنها می‌خواهید دانش خود را تقویت کنید، آموزش آنلاین مناسب شماست. اما اگر به دنبال تقویت ارتباطاتان نیز هستید، آموزش آنلاین به شما کمک شایانی نخواهد کرد.

مشکلات فنی و حواس پرتی

یادگیری آنلاین تحت تأثیر اتصال اینترنت غیرقابل اعتماد، اشکالات نرم افزاری یا سازگاری دستگاه است و هر کدام از این‌ها می‌تواند مشکلی برای یادگیری آنلاین شما ایجاد کنند. شما ممکن است با حواس پرتی و وقفه های بیشتری در خانه روبرو شوید، مانند سر و صدا، تماس های تلفنی یا کارهای خانه و گاهی حتی ممکن است به دلیل نبودن در شرایط رسمی، حتی کلاس را جدی نگیرید و بازدهی مناسبی برایتان نداشته باشد.

یادگیری حضوری

یادگیری حضوری روش سنتی یادگیری است که در آن شما در کلاس‌های رو در رو شرکت کرده و به صورت حضوری با مدرس و دیگر زبان‌آموزان ارتباط برقرار می‌کنید. این روش می تواند شامل روش‌ها و فعالیت های مختلفی باشد، مانند سخنرانی، بحث، ارائه، آزمون و بازی.

برخی از مزایای یادگیری حضوری

یادگیری حضوری می‌تواند موثر و جذاب‌تر باشد، زیرا شما می توانید از حضور فیزیکی، راهنمایی و بازخورد مربیان و همکلاسی‌های خود بهره‌ببرید. شما همچنین می‌توانید در فعالیت‌های یادگیری تعاملی مانند نقش آفرینی، بحث یا پروژه‌های گروهی شرکت کنید. یکی از مهم‌ترین مهارت‌های هر زبانی، مهارت گفتاری یا speaking هست، که برای تقویت این مهارت، ارتباط رو در رو و حضوری بسیار موثر خواهد بود.

تعامل اجتماعی و فرهنگی

با روش حضوری می تواند به شما کمک کند تا مهارت های اجتماعی و فرهنگی خود را توسعه دهید، زیرا شما می توانید با افرادی با پیشینه‌ها، دیدگاه ها و تجربیات مختلف تعامل داشته باشید. شما همچنین می توانید زبان خود را در زمینه های واقعی و معناداری مانند خرید، غذا خوردن یا سفر تمرین کنید.

نظم و انضباط

این روش می تواند به شما نظم و انضباط بیشتری ارائه دهد، زیرا شما باید از یک برنامه درسی، برنامه زمانی و ارزیابی از پیش تعیین شده پیروی کنید. شما همچنین می توانید از حمایت و پاسخگویی مربیان و همکلاسی های خود بهره ببرید، که می توانند شما را تشویق و ترغیب کنند تا در مسیر خود بمانید و اهداف خود را برآورده کنید. اگر فردی هستید که نیاز دارید یک منبع خارجی به یادگیری و برنامه مطالعه‌تان نظم دهد، یادگیری حضوری برای شما موثر خواهد بود.

برخی از معایب یادگیری حضوری

عدم انعطاف پذیری و در دسترس نبودن

یادگیری حضوری می تواند انعطاف کمتری داشته و یا حتی بعضی اوقات در دسترس نباشد، زیرا شما باید زمان و مکان کلاس ها را با برنامه شخصی خود تنظیم کنید، که ممکن است با ترجیحات یا شرایط شما منطبق نباشد. شما همچنین ممکن است گزینه ها و منابع محدودی داشته باشید، بسته به در دسترس بودن و کیفیت دوره ها و مربیان در منطقه شما. در صورتی که با آموزش آنلاین، شما می‌توانید در دوره‌هایی از سراسر جهان با بهترین مربیان و مدرسان شرکت کنید.

هزینه و تعهد

این روش می تواند گران تر و سخت تر باشد، زیرا شما باید برای سفر و اقامت (اگر در شهر دیگری تحصیل کنید)، رفت و آمد و شهریه، هزینه پرداخت کنید. که ممکن است برای همه در دسترس یا مقرون به صرفه نباشد. همچنین ممکن است دوره‌های موجود، برای شما عملی یا مطلوب نباشد. اما یادگیری آنلاین، تنوع بیشتری در اختیار شما قرار داده و می‌توانید دوره دلخواه خود را از میان تعداد زیادی دوره موجود انتخاب کنید.

اضطراب و فشار یادگیری

یادگیری حضوری می تواند اضطراب و فشار بیشتری ایجاد کند، زیرا شما ممکن است در حضور مربیان و همکلاسی های خود و با توجه به توقعات آن‌ها، خجالت بکشید یا از اشتباه کردن بترسید. شما همچنین ممکن است با رقابت و مقایسه بیشتری روبرو شوید، که ممکن است بر اعتماد به نفس و عملکرد شما تأثیر بگذارد. به طور کلی مقابیسه و ترس دو عامل به شدت مضر در جریان یادگیری هستند. همیشه سعی کنید از این عامل فاصله بگیرید. اگر اشتباه نکنید، هیچگاه راه درست را نمی‌آموزید. فکر نکنید که اگر اشتباه کنید، مدرس یا همکلاسی‌هایتان نگاه دیگری به شما خواهند داشت. بدون توجه به این موضوع، در کلاس‌ها فعال باشید چرا که فعال بودن شما را در مسیر پیشرفت قرار میدهد.

یادگیری ترکیبی (یادگیری هیبریدی زبان)

یادگیری ترکیبی (یادگیری هیبریدی زبان) یک نوع یادگیری مخلوط است که فعالیت های یادگیری آنلاین و حضوری را ترکیب می کند. این مورد نیاز به حضور فیزیکی مربی و زبان‌آموز دارد، اما همچنین به زبان‌آموز، اختیاراتی بر روی زمان و سرعت یادگیری می دهد. یادگیری ترکیبی می تواند شامل مدل ها و استراتژی های مختلفی باشد، مانند یادگیری معکوس (flipped learning).

یادگیری معکوس (flipped learning)

در سیستم آموزش سنتی، دانش‌آموز یا دانشجو، در کلاس درس حاضر شده، مطالب جدید را از تدریس استاد آموخته، سوالات خود را همانجا پرسیده و آموزش به این شکل صورت می‌گیرد. اما نوع دیگری از آموزش در سراسر جهان فراگیر شده است که جای خود را در برخی مدارس یادگیری هیبریدی زبان ایران نیز باز کرده است. سیستم یادگیری معکوس!

در سیستم یادگیری معکوس، دانشجو ابتدا درس و مطالب جدید را با کمک ویدیوها و جزوه‌های درسی یاد می‌گیرد (بدون حضور در کلاس) و سپس در مرحله بعدی، در کلاس حاضر شده و با استفاده از فعالیت‌های کلاسی (کوئیز، مسئله، حل تمرین، پروژه و …) مطالبی که خودش آموخته را به کار می‌بندد. همچنین در این حین اگر سوالی برایش پیش بیاید، می‌تواند در زمان کلاس حضوری از استاد خود بپرسد. به این ترتیب، آموزش شخصی‌سازی شده و یادگیری در دو مرحله (اول آشنایی و سپس کاربرد) اتفاق می‌افتد و در مرحله کاربرد، استاد در کنار دانشجو حضور داشته و او را راهنمایی می‌کند.

برخی از مزایای یادگیری ترکیبی

یادگیری شخصی‌سازی شده و انعطاف‌پذیر

یادگیری ترکیبی می تواند از یادگیری (فقط) آنلاین یا (فقط) حضوری بهتر باشد، زیرا شما می توانید از مزایای یادگیری آنلاین و حضوری لذت ببرید، در حالی که از معایب آنها در امان باشید. شما می توانید تجربه یادگیری خود را با انتخاب حالت، روش و محتوایی که مناسب نیازها و اهداف شما هستند، شخصی سازی کرده و تطبیق دهید.

یادگیری بهبود یافته و غنی شده

یادگیری ترکیبی می تواند یادگیری شما را بهبود داده و غنی کند، زیرا شما می توانید از ابزارها و منابع آنلاین برای تکمیل و تقویت آموزش و فعالیت‌های حضوری استفاده کنید. شما همچنین می توانید از جلسات حضوری برای رفع اشکال و به کار بردن مهارت هایی که آنلاین یاد گرفته‌اید، استفاده کنید.

یادگیری نوآورانه و خلاقانه

یادگیری ترکیبی می تواند نوآوری و خلاقیت شما را تقویت کند، زیرا شما راه های جدید و متنوعی از یادگیری و آموزش را تجربه و آزمایش می‌کنید. شما همچنین می توانید با تکنولوژی‌ها و پلتفرم‌های مختلفی مانند واقعیت مجازی، بازی سازی یا رسانه های اجتماعی در جهت یادگیری آشنا شوید.

برخی از معایب یادگیری ترکیبی

پیچیدگی و سردرگمی

یادگیری ترکیبی می تواند پیچیده و گیج کننده باشد، زیرا شما باید بین مطالبی که آنلاین یاد گرفته‌اید و مواردی که به صورت حضوری یاد می‌گیرید، ارتباطی موثر و کار‌بردی برقرار کنید. شما همچنین ممکن است با ناسازگاری‌ها یا تعارضاتی بین انتظارات و ارزیابی های آنلاین و حضوری روبرو شوید.از آنجایی که سیستم یادگیری معکوس در کشور ما نوپاست و هنوز جایگاه خود را در سیستم آموزشی پیدا نکرده است، هم سازمان‌ها و موسسات در این زمینه ضعف‌هایی دارند، و هم مردم هنوز به چنین سیستمی اعتماد نمی‌کنند. نو و جدید بودن سیستم یادگیری معکوس، می‌تواند دلیل بر سردرگمی‌های اولیه مسیر باشد

عدم حمایت و راهنمایی

یادگیری ترکیبی می تواند چالش برانگیز و سخت باشد، زیرا شما مسئولیت بیشتری برای یادگیری خود دارید. همچنین گاهی ممکن است حمایت و پشتیبانی کافی را از سمت مربیان و مدرسان خود دریافت نکنید. و این خود باعث تضعیف کیفیت، مخصوصا در سیستم یادگیری معکوس می‌شود.

کیفیت و سازگار

کیفیت یادگیری ترکیبی به کیفیت و سازگاری عناصر آموزش آنلاین و حضوری بستگی دارد. به طوری که آموزش آنلاین ارائه شده به عنوان مرحله اول، باید به طور صد در صدی و کامل با آموزش‌های حضوری تطابق داشته باشد. زیرا کوچک‌ترین ناهماهنگی باعث سردرگمی دانشجو می‌شود. و تضمین این تطابق و هماهنگی، وظیفه ارائه‌دهنده آموزش می‌باشد. همچنین در سیستم یادگیری ترکیبی (یادگیری هیبریدی زبان) شما ممکن است با مشکلات فنی یا دشواری هایی با ابزارها و پلتفرم های آنلاین روبرو شوید، که از معایب سیستم‌های یادگیری آنلاین مجسوب می‌شوند.

 بهترین گزینه برای یادگیری؟

همانطور که دریافتید، برای همه افراد، پاسخ یکسانی به سوال “چگونه زبان بیاموزیم، آنلاین یا حضوری؟” وجود ندارد. هر گزینه نقاط قوت و ضعف خود را دارد و بهترین گزینه برای شما بستگی به عوامل مختلفی دارد. برخی از این عوامل را در ادامه آورده‌ایم:

هدف از یادگیری را مشخص کنید

با یادگیری زبان، چه چیزی می خواهید به دست آورید؟ آیا می خواهید مهارت های عمومی یا خاص خود را مانند صحبت کردن، نوشتن یا دستور زبان بهبود بخشید؟ آیا می خواهید برای یک آزمون، یک شغل یا یک سفر آماده شوید؟ یا می خواهید برای سرگرمی، توسعه شخصی یا پیشرفت حرفه‌ای زبان بیاموزید؟ بهترین روش یادگیری برای شما، بسته به هدف شما متغیر است. به طور مثال اگر حوزه‌ای که می‌خواهید تقویت کنید، دستور زبان و گرامر است، یک دوره آنلاین گرامر به شدت برای شما معقول‌تر دوره‌های حضوری است. اما اگر می‌خواهید بر مهارت صحبت‌ کردن خود تمرکز کنید، دوره‌های حضوری برای شما مناسب‌تر خواهند بود.

چه سبک یادگیری را ترجیح می دهید؟

ترجیح می دهید چگونه بیاموزید؟ آیا با گوش دادن بهتر یاد می‌گیرید یا با خواندن؟ یا انجام دادن؟ آیا در تنهایی بهتر یاد می‌گیرید؟ یا با دیگران؟ یا با یک معلم؟ سبک یادگیری شما، بسیار در میزان یادگیری شما تاثیرگذار است. به همین دلیل حتما باید سبک یادگیری‌تان را در انتخاب روش یادگیری لحاظ کنید.

منابع یادگیری

چه منابعی برای یادگیری زبان دارید؟ چقدر زمان، پول و انرژی می توانید صرف یادگیری خود کنید؟ چه ابزارها، پلتفرم ها و موادی را در دسترسی دارید یا می‌تواند استفاده کنید؟ چه دوره ها، مربیان و موسساتی در دسترس شما هستند؟ بر اساس این عوامل، می توانید گزینه های مختلف یادگیری زبان را ارزیابی و مقایسه کنید و گزینه ای را که برای شما مناسب تر است، انتخاب کنید. همچنین می توانید گزینه های مختلفی را امتحان کنید یا با هم ترکیب کنید تا تعادل و ترکیب بهینه برای یادگیری خود را پیدا کنید.

 

سخن آخر

مهم‌ترین نکته‌ای که در یادگیری زبان، بسیار حائز اهمیت است، استمرار است. یادگیری زبان، نیاز به تلاش مداوم و مستمر دارد. همچنین یادگیری یک زبان جدید، نیاز به زمان دارد. برخی زبان‌آموزان، به دلیل عدم پیشرفت بعد از چند ماه، از یادگیری زبان دلزد و ناامید می‌شوند، و این در حالی است که یادگیری زبان‌های خارجه به مدت زمان بسیار بیشتری نیاز دارد. تفاوتی ندارد کدام راه و روش را انتخاب می‌کنید، استمرار و زمان دو کلید موفقیت شما در مسیر یادگیری زبان است.

زبان را به شیوه‌ نوین مطالعه کنید 😉